Tuần này, Lời Cảnh Báo tiếp tục cập nhật những vấn đề nóng hổi, được dư luận quan tâm gần đây, bao gồm: Lừa đảo với thủ đoạn điện thoại bị “khóa vùng quốc tế”, Lừa thông báo trúng tuyển đại học yêu cầu chuyển tiền để làm hồ sơ.
Lừa đảo với thủ đoạn điện thoại bị “khóa vùng quốc tế”
Chị L.T.M ở TP.HCM trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo khi nhận được thông báo rằng số điện thoại của chị sắp bị khóa vùng quốc tế do nghi ngờ có liên kết bất thường với số điện thoại nước ngoài. Chị L.T.M chia sẻ: “Họ nói với tôi là nếu không xác minh ngay thì sẽ bị khóa toàn bộ dịch vụ trong 24 tiếng. Tôi đã nhấn vào đường link mà họ gửi qua Zalo rồi nhập mã OTP như hướng dẫn. Chưa đầy một phút sau, tôi nhận tin nhắn báo mất 36 triệu đồng trong tài khoản”.
Luật sư Bùi Trọng Hiển, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết: “Bọn lừa đảo thường lợi dụng tâm lý hoang mang và nỗi lo mất liên lạc với người thân trong gia đình của người dân. Chính vì vậy, họ dễ dàng khiến nạn nhân nghe theo các yêu cầu của mình, như cung cấp mã OTP, nhấp vào đường link hoặc truy cập các trang web giả mạo. Từ đó, kẻ gian dễ dàng chiếm đoạt mã bảo mật, tài khoản để chiếm đoạt tài sản. Hành vi này rất tinh vi và hiện đại vì đã lợi dụng công nghệ thông tin. Khi phát hiện hành vi lừa đảo, người dân cần ngay lập tức ngừng mọi giao dịch, không nhấp vào đường link lạ, không chuyển tiền hay cung cấp mã OTP cho người lạ để tránh bị mất tài sản”.
Ông Ngô Minh Hiếu, Chuyên gia An ninh mạng, chia sẻ về cách phòng tránh các cuộc gọi lừa đảo: “Cách tốt nhất là hạn chế nhấc máy khi nhận các cuộc gọi nghi ngờ. Trước hết, tuyệt đối không làm theo bất kỳ hướng dẫn nào từ những đối tượng lừa đảo. Đôi khi, họ còn sử dụng AI chatbot tự động gọi bằng robot. Nếu gặp những cuộc gọi như vậy, chúng ta nên tắt máy ngay và tuyệt đối không gọi lại vào các số điện thoại đó. Đặc biệt, khi thấy các số điện thoại có đầu số lạ, không thuộc Việt Nam, tốt nhất không nên gọi hoặc nhấc máy”.
Luật sư Bùi Trọng Hiển cho biết, theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự, hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản từ 2 triệu đồng trở lên hoặc dưới mức này nhưng thuộc các trường hợp như tái phạm hoặc gây ảnh hưởng nghiêm trọng, có thể bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp giá trị tài sản chiếm đoạt lớn, hành vi tinh vi hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, mức án có thể lên tới 20 năm tù hoặc tù chung thân. Ngoài ra, nếu đối tượng thực hiện hành vi thông qua mạng máy tính, mạng viễn thông nhằm chiếm đoạt tài sản, thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 290 Bộ luật Hình sự.
Clip Lừa đảo với thủ đoạn điện thoại bị “khóa vùng quốc tế”: https://www.youtube.com/watch?v=dFuU7Cx4UfU
Lừa thông báo trúng tuyển đại học yêu cầu chuyển tiền để làm hồ sơ
Anh N.B.C, ở tỉnh Đồng Tháp, kể lại trải nghiệm của mình: “Một hôm, tôi nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là cán bộ tuyển sinh của một trường đại học lớn tại TP.HCM. Người đó thông báo con tôi đã trúng tuyển và yêu cầu tôi chuyển ngay 5 triệu đồng để giữ chỗ và hoàn tất hồ sơ nhập học. Vì đang rất lo lắng chuyện con trượt đại học, tôi cảm thấy hoang mang và muốn làm nhanh để không bỏ lỡ cơ hội. Tôi đã chủ động gọi thẳng lên trường để kiểm tra thì mới biết đây là chiêu trò lừa đảo, trường hoàn toàn không thu tiền theo cách đó”.
Thầy Nguyễn Thế Phương, Giảng viên Khoa An ninh mạng, Trường Cao đẳng An ninh mạng Ispace, TP.HCM cho biết: “Kẻ gian thường giả mạo thông báo trúng tuyển đại học từ một trường nào đó, sau đó gửi đến phụ huynh và học sinh qua email hoặc tin nhắn. Trong các thông báo này thường có chứa đường link yêu cầu người nhận cung cấp thông tin cá nhân như họ tên, ngày tháng năm sinh. Nếu người dùng không phân biệt được đâu là địa chỉ chính thức, đâu là địa chỉ giả mạo, thì các thông tin cá nhân sẽ dễ dàng bị thu thập. Ngoài ra, một số đường link còn yêu cầu phụ huynh hoặc thí sinh nộp tiền trực tuyến qua tài khoản cá nhân, đây là dấu hiệu rõ ràng của hành vi lừa đảo”.
Theo thầy Nguyễn Thế Phương, các thông báo lừa đảo thường có hai đặc điểm dễ nhận biết. Thứ nhất, chúng thường được gửi qua email rơi vào mục thư rác (spam), hoặc đến từ số điện thoại lạ, không có trong danh bạ, đôi khi còn bị hệ điều hành hoặc ứng dụng cảnh báo là không an toàn. Thứ hai, nội dung các email hoặc tin nhắn này thường rất chung chung, không cá nhân hóa. Chúng hiếm khi đề cập cụ thể đến tên người nhận hay thông tin rõ ràng. Ngoài ra, hình ảnh logo thường mờ, không sắc nét, thông tin liên hệ và danh tính người gửi cũng không rõ ràng hoặc không có liên kết chính thức với bất kỳ trường học nào.
Thầy Nguyễn Thế Phương khuyến cáo: “Để bảo vệ học sinh và phụ huynh trước các chiêu trò lừa đảo, cần thực hiện đúng quy chế tuyển sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Việc nộp lệ phí cần được thực hiện qua tài khoản chính thức, được công bố trên các trang mạng đã được cấp phép. Ngoài ra, thí sinh và phụ huynh nên liên hệ qua hotline của các trường. Nếu còn nghi ngờ, có thể đến trực tiếp trường để xác minh hoặc nhờ người thân, bạn bè có kinh nghiệm tuyển sinh hỗ trợ”.
Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, chuyên gia Xã hội học, cho rằng nhà trường và gia đình đều có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn lừa đảo. Theo bà, các trường cần chủ động cung cấp thông tin chính thống qua nhiều kênh như fanpage, website và liên lạc trực tiếp với phụ huynh, học sinh để hạn chế nguy cơ bị lừa. Ngoài ra, việc tuyên truyền về các chiêu trò lừa đảo cần được thực hiện thường xuyên, không chỉ qua tin nhắn hay truyền thông online mà cần có những buổi tập huấn trực tiếp, nhất là trong kỳ học đầu tiên. Bà cũng nhấn mạnh: Cha mẹ cần quan tâm, trò chuyện với con để kịp phát hiện khó khăn, vì các em thường là mục tiêu của kẻ xấu.
Clip Lừa thông báo trúng tuyển đại học yêu cầu chuyển tiền để làm hồ sơ: https://www.youtube.com/watch?v=Fnc2ZjKBGtg
Lời Cảnh Báo là một chương trình mang đầy tính thời sự. Bên cạnh việc phản ánh những vấn đề đang được xã hội quan tâm. Lời Cảnh Báo còn cung cấp cho người dân nhiều kiến thức bổ ích về những vấn đề khác nhau trong cuộc sống như: kinh tế, sức khỏe, giáo dục, an ninh, trật tự, xã hội…
Lời Cảnh Báo được phát sóng vào lúc 19h50 Thứ Hai và Thứ Tư hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Báo và phát thanh, truyền hình Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.
Gia Anh (Theo TTV)
